Masa Lambası Kontrolü

Merhabalar,

Masamda pek bir olayı olmayan ama hoş gözüken bir lamba bulunuyordu. Genelde motor sürmek için kullanılan L298N kullanarak kontrol etmeye çalıştım. Bu L298N ile iki adet motoru birbirinden bağımsız olarak kontrol edebiliyorsunuz. Buna olanak veren şey ise H-Köprüsüdür. Aslında pek mantıklı değil ama elimde başka bir şey yoktu.

GitHub: https://github.com/r0ark/desk-lamp

H-Köprüsü Nedir?

Genel olarak H-bridge, dört tane anahtarlama elemanı içeren ve ortasında bir yük bulunan H şeklinde bir devredir.

image

Yukarıdaki resimde Q1, Q2, Q3 ve Q4 anahtarlama elemanlarıdır. Bu anahtarlama elemanları genellikle bi-polar ya da FET transistörlerdir. Yüksek voltajlı uygulamalarda ise bu anahtarlama elemanları IGBT olabilir. D1, D2, D3 ve D4 ise Schottky tipi diyotlardır. Devrenin en üst kısmı ise güç kaynağına bağlanıp, en alt kısmı da topraklanmıştır.

Dört anahtarlama elemanı, bazı kısıtlamalar olsa da genel olarak bağımsız olarak açılıp kapanabilirler. Teorik olarak ortadaki yük kısmı herhangi bir şey olsa da, şu ana kadar H-bridge, genelde fırçalı DC veya bipolar step motor sürmek için kullanılmıştır. Bu yazımızda H-bridge devresini anlatırken DC motor uygulamasından yola çıkacağız.

H-Köprüsü Nasıl Çalışır?

H-bridge devresi ile motor sürmenin temel amacı, anahtarlama elemanlarının açılıp kapanma kombinasyonları ile motora yön vermektir. İlk olarak Q1 ve Q4 anahtarlarının kapandığını düşünelim. Aşağıdaki şekilden de akımı takip edeceğiniz gibi akım motorun güç kaynağı tarafından başlayıp motorun üzerinden geçerek toprağa doğru akar. Böylece motor belirtilen yönde dönmüş olur.

image

Motorun diğer yöne dönemsini sağlamak içinse, bu sefer Q2 ve Q3 anahtarlama elemanlarının kapatılması gerekmektedir. Bu sefer aşağıdaki resimde de görüldüğü gibi akım ters yönden akar ve motor ters yönde dönmeye başlar.

image

Parlaklığı kontrol edebilmek için de PWM tekniğini kullandım. Bu yazının devamını, elektrikport.com adresinden okuyabilirsiniz.

Ben Raspberry Pi’e komutları Kivy kullanarak yazdığım programla gönderiyorum. Benzer bir düzenekte, verilen elektiriğin nasıl tetikleneceği hayal gücünüze kalmış durumda. İsterseniz alkış tutarakta çalıştırabilirsiniz :smiley:

3 Beğeni